دوره 6، شماره 18، بهار 1403، صفحات 106 - 119

نویسندگان : سیدجلیل قمری* ¹ ، رضا محمدی تبار ² ، ابوالفضل رمضانی ³

چکیده :
در دنیای اقتصادی امروز، سرمایه فکری به عنوان یکی از دارایی‌های اساسی شرکت‌ها شناخته می‌شود که تأثیر بسزایی بر ارزش و عملکرد آن‌ها دارد. ارزش‌گذاری و مدیریت صحیح این دارایی حیاتی برای پایداری و رشد شرکت‌های تولیدی است. این مقاله به طراحی یک مدل سنجش سرمایه فکری در شرکت‌های تولیدی استان تهران می‌پردازد. در این مطالعه، از روش ترکیبی کمی و کیفی برای طراحی مدل سنجش سرمایه فکری استفاده شده است. ابتدا، با استفاده از روش‌های کیفی از طریق بررسی ادبیات، مصاحبه‌ها و گفتگوهای عمیق با مدیران و کارشناسان شرکت‌ها، اطلاعات تکمیلی و ارزشمندی به دست آمده است. سپس، با استفاده از روش‌های کمی از جمله پرسشنامه محقق ساخته (براساس سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای) اطلاعات مورد نیاز از شرکت‌های تولیدی جمع‌آوری شده و تحلیل‌های آماری انجام شده است. جامعه اماری این پژوهش شامل کلیه شرکت های تولیدی استان تهران بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی با روش کوکران حجم نمونه ای برابر 400 شرکت انتخاب شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که طراحی مدل سنجش سرمایه فکری در شرکت‌های تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به بهبود عملکرد و ارزش شرکت‌ها کمک کند. عوامل مختلفی از جمله منابع انسانی، فناوری، روابط با مشتریان و فرآیندهای نوآورانه به عنوان اجزای اساسی سرمایه فکری شناسایی شده‌اند. یافته های الگوی پیشنهادی نشان داد که ٣ ﻣﻘﻮﻟﻪ، 9 ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻭ 6٠ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ در این پژوهش وجود ﺩﺍﺭﺩ. همچنین، ضرورت طراحی و ارتقاء مدل‌های سنجش سرمایه فکری در شرکت‌های تولیدی برای بهبود عملکرد و افزایش ارزش شرکت‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرد. این مدل‌ها می‌توانند به شرکت‌ها کمک کنند تا بهترین استفاده را از دارایی‌های نامشهود خود ببرند و رقابت‌پذیری خود را افزایش دهند.

کلمات کلیدی :
سرمایه فکری، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه رابطه ای، شرکت های تولیدی